Verbod op wegwerpplastic: per 1 juli 2023: Wat betekent dit voor jouw restaurant?

Geplaatst op door Alex Ton
Verbod op wegwerpplastic per 1-7-2023. Wat betekent dit voor uw restaurant?

Vanaf 1 juli 2023 mogen horecagelegenheden geen gratis plastic verpakkingen meer meegeven voor eten en drinken voor onderweg, afhaal en bezorging. Vanaf 2024 geldt dit ook voor consumptie ter plaatse. Het doel van deze maatregel is om het gebruik van wegwerpverpakkingen tegen te gaan en hergebruik te stimuleren. Wat betekent dit voor jou als horecaondernemer?

Waarom een verbod op plastic verpakkingen?

Duurzaamheid wordt steeds belangrijker. In Nederland gooien we elke dag 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen weg (KvK, 2023). Dat moet anders volgens staatssecretaris Heijnen (Milieu), om de wereld ook voor de toekomstige generaties leefbaar te houden. Daarom komt er een verbod op plastic wegwerpbakjes en bekers. De maatregel heeft als doel de enorme aantallen plastic producten die na eenmalig gebruik worden weggegooid te verminderen. Overigens is dit niet de eerste maatregel om plastic (zwerf)afval tegen te gaan. Per 1 januari 2016 mogen winkels geen gratis plastic tasjes meer meegeven. Deze maatregel heeft gewerkt. Bij het zwerfafval is het aantal plastic tasjes in vijf jaar met 70 procent verminderd. Doel van de nieuwe maatregel is om het aantal plastic wegwerpbakjes en -bekers in 2026 met 40% te verminderen. Zo worden we steeds meer duurzaam in de horeca!

Voor welke verpakkingen geldt dit verbod?
Bekers

De nieuwe regels gelden voor alle plastic bekers die bedoeld zijn voor eenmalige consumptie. Bijvoorbeeld voor een coffee to go. Dit geldt ook voor bekers die maar voor een deel uit plastic bestaan, bijvoorbeeld koffiebekers van karton met een coating van kunststof. (KvK, 2023)

Bakjes

Ook plastic bakjes worden verboden. Het gaat om bakjes waaruit je direct kunt eten, dus zonder het eerst te hoeven verwarmen of ontdooien. De verpakking bestaat helemaal of voor een deel uit plastic én is bedoeld voor eenmalig gebruik. Bijvoorbeeld een plastic frietbakje of een bakje voor maaltijdsalades. Ook portieverpakkingen met daarin noten, groente en/of zuivelproducten mogen niet meer van plastic zijn. Zakjes en wikkels vallen weer niet onder de nieuwe regelgeving. De nieuwe regels gelden ook voor verpakkingen van bioplastics. Bioplastics is biologisch afbreekbaar plastic of plastic van hernieuwbare grondstoffen. Ook bakjes met toegevoegde polymeren om water- of vetafstotend te maken zijn verboden. (KvK, 2023)

 

Alternatieven voor plastic wegwerpbakjes en- bekers

Voor een horecagelegenheid (en consument) zijn er verschillende alternatieven voor plastic wegwerpbakjes en- bekers. We zetten een aantal mogelijkheden op een rij.

 

Herbruikbare verpakkingen met of zonder statiegeld

Je kunt ervoor kiezen om plastic wegwerpverpakkingen te vervangen door herbruikbare verpakkingen. Overstappen op herbruikbare verpakkingen kan op verschillende manieren. Een goed alternatief is om consumenten statiegeld te laten betalen voor de plastic verpakkingen bij afhalen of bezorging. Horecaondernemers mogen zelf bepalen welk bedrag ze per plastic wegwerpbeker of -bakje vragen. Als richtlijnen geeft de overheid mee:

  • € 0,25 voor een beker
  • € 0,50 voor een maaltijd (eventueel met meerdere bakjes)
  • € 0,05 voor voorverpakte kleine porties groente, fruit, noten en portieverpakkingen voor bijvoorbeeld beleg en saus

De maatregelen komen voort uit de Europese richtlijn Single Use Plastics, die de impact van producten met plastic in het milieu wil verminderen. (Rijksoverheid, 2023)

Zodra de klanten de verpakkingen terugbrengen, krijgen ze het statiegeld weer terug. Je kunt de klant ook achteraf een boete laten betalen als zij de verpakking niet teruggeven. Houd er wel rekening mee dat zeventig procent van de mensen liever statiegeld betaalt tijdens het bestellen dan een boete achteraf (KvK, 2023).

 

Bring your own

Een andere optie is dat de klant zelf een verpakking of beker meeneemt (bring your own). Dit is de goedkoopste en makkelijkste manier. De klant is zelf verantwoordelijk voor de hygiëne van het voedsel vanaf het moment dat hij of zij het voedsel aanneemt in een eigen verpakking. Je mag als horecaondernemer een meegebrachte verpakking weigeren als deze er niet schoon uitziet. Voor welke optie je ook gaat: klanten hebben altijd het recht om een eigen beker of verpakking mee te nemen.

 

Kleine toeslag voor een eenmalig te gebruiken plastic verpakking

Soms ontkom je er niet aan om plastic verpakkingen te gebruiken. Horecagelegenheden mogen bepaalde plastic bekers of verpakkingen (blijven) gebruiken zolang 75 tot 90 procent daarvan weer wordt ingezameld en hergebruikt. Volgens staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) is dit alleen toegestaan als “het echt niet anders kan”. Dat kan door een gescheiden inzameling in je duurzaam restaurant met bijvoorbeeld een retoursysteem. Op deze manier kan van de grondstoffen weer nieuwe bekers en bakjes gemaakt worden.

Toeslag moet apart op de bon vermeld worden

 

Toeslag apart vermelden

Je moet als ondernemer de toeslag voor een beker en bakje dat plastic bevat, apart op de rekening vermelden (minderwegwerpplastic, 2023), zodat het voor de klant duidelijk is hoeveel extra ze voor plastic betalen. We adviseren je om hiervoor een aparte post te maken in de kassa, bijvoorbeeld ‘plastic product’. De opbrengst mag je zelf houden. Je betaalt hierover wel het hoge btw-tarief. De winst kun je gebruiken voor de aanschaf van de verplichte herbruikbare alternatieven.

 

Bereken je kosten

Hergebruik is op de lange termijn voordeliger dan wegwerp (KvK, 2023). Je koopt het verpakkingsproduct namelijk maar één keer. Daarna kun je het product steeds hergebruiken. Wil je graag weten welke optie voor jou het meest rendabel is? Maak dan gebruik van de rekentool van Recycling Netwerk. Hier kun je de kosten berekenen van verschillende herbruikbare mogelijkheden. Ook geeft de tool een goede indruk van de milieuafdruk. Hiermee kun je de duurzaamheid van je restaurant toetsen.

Hoe wordt de regelgeving gehandhaafd?

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zal regelmatig controles uitvoeren om ervoor te zorgen dat bedrijven, organisaties en supermarkten zich aan de regels houden. Dat doen zij door signalen te verzamelen, informatie te geven en te waarschuwen waar nodig. Ondernemers die zich niet aan de regels houden, riskeren een dwangsom (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2023)

Plasticvrije wegwerpverpakkingen

Wil je geen gebruik maken van hergebruik? Dan kun je ook nadenken over plasticvrije wegwerpverpakkingen. Bespreek de mogelijkheden voor alternatieve verpakkingen zonder plastic eerst met je verpakkingsleverancier. Wellicht hebben zij een plasticvrij alternatief in het assortiment.

 

  1. Papier of karton

Kartonnen wegwerpverpakkingen worden veel gebruikt in eco horeca, op evenementen en ook voor afhaal en bezorging. Karton en papier zijn er in vele verschillende soorten en maten. Ga bij voorkeur wel voor een verpakking die gecertificeerd is met het FSC®-keurmerk.

 

  1. Meeneembakjes op basis van cellulose

Cellulose is een stof die voorkomt in planten en hout. Cellulose is een goed alternatief voor plastic. Cellulose is biologisch afbreekbaar volgens DIN13432. Bovendien is het waterbestendig dankzij de bio-coating en beschikt het materiaal over thermische eigenschappen, waardoor het ook geschikt is voor magnetrons en ovens.

 

  1. Verpakkingen van olifantsgras

Olifantsgras is een rietachtig gewas en een prima alternatief voor plastic verpakkingen. Dit materiaal is gemakkelijk te gebruiken door de industrie op bestaande machines. De vezels van olifantsgras worden vibers genoemd. Vibers hebben allerlei ecologische voordelen. Zo neemt olifantsgras namelijk vier keer zo veel CO2 op per hectare dan een bos met bomen (Change, 2023).

Let op: kies je voor een plasticvrije wegwerpvariant? Dan moet je de klant ook altijd een herbruikbaar alternatief kunnen aanbieden.

Wilt u in uw restaurant ook gebruik maken van de bezorg-software van CashDesk? Vraag dan een demo aan, of neem contact met ons op!

Lijst van verwijzingen:

Weten wat we voor uw restaurant kunnen betekenen?

Vraag een demo aan Neem contact op